H. M. Griese Kultura – jest ogólnym, zgeneralizowanym dla danego społeczeństwa, narodowości, organizacji czy grupy społecznej systemem orientacyjnym, który został ukształtowany ze swoistych dla nich symboli przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Pedagogika nieautorytarna T. Gordona
T. Gordon: + Pedagog, psychoterapeuta, autor poradników dla nauczycieli, rodziców, wychowawców, animatorów kształcenia dorosłych. + Prezentuje koncepcję "bez zwycięzców i bez pokonanych".
Pedagogika Waldorfska
Rudolf Steiner: Studiował matematykę, nauki przyrodnicze, filozofię, psychologię, literaturę i medycynę.
Pedagogika Celestyna Freineta
Pedagogika Celestyna Freineta
Pedagogika radykalnego humanizmu
Erich Fromm:
Pedagogika personalno ? egzystencjalna
Ks. Janusz Tarnowski: + Teolog, psycholog, pedagog, pisarz. + W swojej działalności pedagogiczno – naukowej zajmuje się problematyką chrześcijańskiej pedagogiki egzystencjalnej.
Pedagogika społeczno ? personalistyczna
Aleksander Kamiński:
Pedagogika filozoficzno ? normatywna
K. Kotłowski Związek pedagogiki z filozofią:
Pseudowychowanie, czarna pedagogika
Pseudowychowanie – wszystko to, co przyjmuje wymiar przeciwieństwa, wynaturzenia, zakłamania czy pozorności wychowania.
Antypedagogika
Antypedagogika – redukcja wychowania. Wolfgang Hinte proponuje całkowitą rezygnację z roszczeń pedagogów do wychowywania innych.