Kulturowy relatywizm – opór przeciw zachodnim systemom wartości, doprowadził do uświadomienia sobie przez część elit Zachodu, ze powszechne w odczuciu Europejczyków wartości i sposoby myślenia mają charakter bardziej lokalny niż sądzona, że inne tradycje kulturowe sa silnie zakorzenione w dziedziczących je społecznościach. „misja cywilizacyjna” Europy prowadzi do konfliktu kultur odmiennych.

Idee wychowania międzykulturowego:

• Konieczność ukierunkowania procesów edukacyjnych na problemy przyszłości świata, np. groźba zagłady nuklearnej, katastrofy ekologiczne, polaryzacja bogactwa i biedy, wzrost fanatyzmu i nietolerancji, terroryzm, emigracje zarobkowe, choroby i epidemie.

• Przygotowanie społeczeństw do krytycznej analizy współczesnej cywilizacji i do działań mających charakter umiejętnego i odpowiedzialnego sterowania jej dalszym rozwojem.

• Wychowanie pełnego, bogatego duchowo człowieka, wykształcenie wrażliwości i kultury uczuć, sympatię i empatię w stosunkach międzyludzkich, moralna dyscyplina i zdolność do samorealizacji.

• Integrowanie człowieka ze światem ludzkiej wspólnoty (rozbudzanie zainteresowania innymi krajami, narodami, likwidowanie uprzedzeń i stereotypów, dążenie do zrozumienia i akceptacji).

Migracje ludności i związane z nim problemy:

• Wzmożona imigracja do bogatych państw Zachodu.

• Zapotrzebowanie na siłę roboczą – powojenny boom gospodarczy.

• Europa stała się szybko „kolorowa” (Arabowie, Hindusi, Turcy).

• Procesy te zostały wzmocnione przez: narastającą globalizację ekonomiczną, polityczne i ekonomiczne kryzysy w Europie Wschodniej, pogłębiające się zróżnicowania poziomu życia pomiędzy bogatymi krajami Północny i biedniejącym Południem globu.

• Problemy dla tradycyjnych mieszkańców Zachodu: stałe obcowanie z odmiennymi kulturami wymaga zmiany nawyków i stereotypów, rywalizacja na rynku pracy, wzrost kosztów opieki społecznej.

Pedagogika bikulturowa – nastawiała się na kształtowanie umiejętności współżycia ludzi w zgodzie z własną kulturą, przyznając priorytet językowi naturalnemu i kulturowej tożsamości dzieci imigrantów.