Wychowanie nie jest wszechmocne w żadnej ze sfer rozwoju dziecka (umysłowego, estetycznego, fizycznego, moralnego).

Nie da się nawet najbardziej obdarzonej talentami istocie osiągnąć możliwych i pożądanych sukcesów bez odpowiedniego wychowania i kształcenia.

Dziecko najlepiej rozwija się w umiarkowanym klimacie pedagogicznym. Zaspokajanie wszystkich jego kaprysów jest tak samo szkodliwe dla jego moralnego kształtowania się, jak i pozbawienie wszystkich przyjemności. Zbyt wielkie wymagania demoralizują je w tym stopniu, co zbyt małe, lecz nieco inaczej.

Podsumowanie:

• K. Kotłowski - kontrowersyjna postać w naukach o wychowaniu w okresie PRL.

• Pozwala aby istniały inne nauki, różne koncepcje pedagogiczne, gdyż nie ma jednej prawdy pedagogicznej.

• Należy wybrać „złoty środek” spośród tych wszystkich nauk.

• Pedagogika wywodzi się z filozofii. należy brać pod uwagę cały dorobek filozoficzny naszej cywilizacji.

• Są trzy drogi postępowania w stosunku do dziedzictwa myśli pedagogicznej:

• Jego przyjęcie i kontynuacja.

• Odrzucenie ze względu na niezgodność z marksizmem filozoficznych i ideologicznych założeń.

• Przezwyciężenie jego w płaszczyźnie filozofii marksistowskiej.

• Istotą wychowania jest dążenie do osiągnięcia wartości.

• Wychowanie – integracja wychowanka wokół wartości; zgodne z wartościami.

• Wychowanie musi wpływać na osobowość dziecka (intelekt, uczucia, wola).

• Wychowanie musi być adekwatne do rozwoju.

• Jest pewna określona hierarchia wartości, ale jednocześnie taka sfera zawiązana z indywidualnym, subiektywnym odczuciem.

• Nie jest najważniejsze to, czym jest dziecko, ale czym może być i czym być powinno.

• Wychowanie nie jest wszechmocne w żadnej ze sfer rozwoju dziecka (umysłowego, estetycznego, fizycznego, moralnego).